Antwerpen – Uit recent onderzoek in de ruime buurt van de omstreden goudsmelterij Value Trading in de buurt van het Centraal Station blijkt dat er geen blootstelling is aan zware metalen uit de lucht. “De vervuiling in de bodem is niet terug te voeren tot één of meerdere lokale bronnen”, zegt Tom Meeuws (Vooruit), schepen van Leefmilieu. Meer onderzoek volgt naar zware metalen in het bloed en in het stof in woningen.
Antwerps schepen Meeuws lichtte de resultaten van het onderzoek toe op zijn raadscommissie woensdagavond na vragen van raadsleden Mie Branders (PVDA) en Ilse van Dienderen (Groen).
De Vlaamse milieumaatschappij (VMM) heeft een vaste meetpost aan de Plantin en Moretuslei. Dat is in vogelvlucht zo’n 750 meter en min of meer benedenwinds van Value Trading. Dit meetpunt heeft sedert 2008 inzake zware metalen in fijn stof nooit waarden gemeten die afwijkend zijn van die in de rest van de Antwerpse agglomeratie.
Door de ongerustheid in de buurt over impact van het bedrijf Value Trading op de gezondheid van de buurtbewoners is in samenspraak met VMM vier bijkomende neerslagkruiken geplaatst aan de Lange Kievitstraat (kinderdagverblijf De Dierentrein), in de Antwerpen Zoo, het Stadspark aan de Quinten Matsijslei en de Pelikaanstraat. Deze kruiken vangen zware metalen in neervallend stof op om die dan te kunnen analyseren. Het is een aanvulling op eerdere grondonderzoeken. Met de luchtmeting wordt gekeken of er nog vervuiling in de lucht komt door bijvoorbeeld bedrijven in de buurt.
Uit de waarden in de neerslagkruiken blijkt dat die niet wezenlijk verschillen van andere achtergrondresultaten gemeten in Vlaanderen.
“Als we de resultaten leggen naast de richtwaarden voor lood in de neerslag van het stof, dan stellen we vast dat de gemeten waarden daar minstens 16 maal onder zitten”, zegt schepen Meeuws. “De gemeten loodwaarden liggen zelfs 185 keer onder de grenswaarde. De gemeten cadmium waarden zitten een factor 100 onder de richtwaarde. Rekening houdend met de weersomstandigheden tijdens de meetperiode kan er uit de metingen niet worden afgeleid dat er nog een actieve bron in de buurt zou zijn. Dat ligt in de lijn met het eerdere oriënterend bodemonderzoek van de Vlaamse afvalstoffenmaatschappij (OVAM).”
Uit alle inmiddels uitgevoerde onderzoeken, kan volgens de schepen worden afgeleid dat er vandaag geen blootstelling is aan zware metalen uit de lucht. “De op verschillende percelen gevonden vervuiling in de bodem zijn niet terug te voeren tot één of meerdere lokale bronnen en wijzen op historische verontreiniging van allerlei aard”, zegt Meeuws. “Dat kan door de aanleg van de spoorwegberm of aanwezigheid van loden leidingen.”
Uit een onderzoek door professor en toxicoloog Ben Nemery (KU Leuven) bleek dat bij 25% van de onderzochte kinderen een loodwaarde hoger dan 2,20 microgram/gram creatinine werd vastgesteld. Bij 18% lag die waarde hoger dan 3. “Dat betekent dat een grote groep jonge kinderen uit de stationsbuurt een te hoge blootstelling aan lood ondergaat of heeft ondergaan”, zei Nemery.
Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Hilde Crevits (CD&V) start naar aanleiding van deze resultaten een bloedonderzoek op bij tweehonderd kinderen en moeders in de Antwerpse stationsbuurt. Er zullen ook veegstalen worden genomen in de woningen, scholen en kinderopvangverblijven. Daarbij is er een opdeling naar nieuw stof, bijvoorbeeld in de stofzuiger na het proper maken van de slaapkamer en de woonkamer, en oud stof dat mogelijk op kasten of zolder ligt. Er zullen ook veegstalen worden genomen op bijvoorbeeld de vensterbank of het terras van de woning. Deze staalnamens worden enkele malen herhaald en zal een jaar duren.
Value Trading ontkende steeds van verantwoordelijk te zijn voor de verontreiniging. De buurtbewoners wijzen met een beschuldigende vinger naar de goudsmelterij als bron voor het hoog aantal kankers in de wijk.
Sacha Van Wiele. (2023, 23 november). Nieuw onderzoek kan geen verband leggen tussen vervuiling en Value Trading: “Onderzoeken wijzen op historische verontreiniging van allerlei aard” Gazet Van Antwerpen. Geraadpleegd op 23 november 2023, van https://www.gva.be/cnt/dmf20231122_97644690